12 mei 2022

Cyrillisch

Geschreven door Stien Hoogerbrugge

In de kapel in de Dom, waar het middaggebed plaats vindt, staat nu, enkele weken na de inval van het Russische leger in buurland Oekraïne, achter de lessenaar tegen de wand een bord opgesteld. Daarop de kleuren geel en blauw, van de Oekraïense vlag, twee gevouwen handen en daaronder de tekst “Kyrie Eleison” met daaronder dezelfde woorden in Cyrillisch schrift. In kleine letters nog eens de tekst “Ontferm U”.

Middaggebed

Op 2 mei ‘22 liep ik de Dom binnen en zag daar voor het pinapparaat twee vrouwen staan aarzelen. Niets bijzonders want het aantal bezoekers neemt na de twee coronajaren weer beduidend toe. Voor deze twee vrouwen vormden dat apparaat, de vernauwde toegang, zichtbaar een barrière. Met een uitnodigend gebaar wist ik hen naar binnen te loodsen. Op mijn vraag, vertelde de jongste mij dat zij uit Moldavië kwamen. De twee toonden gelijkenis, verschilden wel in leeftijd, een generatie zelfs, zo te zien.

Naar de kapel liepen wij en ik vertelde hun dat daar over 10 minuten het middaggebed zou beginnen. Ja, ze wilden wel meedoen en ik wees hun een plaats en ging naast hen zitten. Van de voorganger, Suzanne, kregen zij een liedboek, orde van dienst en zelfs een bijbel in het Engels aangereikt. Goed bedoeld, maar wat hebben zij daaraan? Wordt in hun land niet het cyrillisch schrift gebruikt? Tot mijn verbazing namen ze wel echt deel aan de dienst. Ze zongen en lazen mee. Kennelijk waren zij bekend met het Latijnse schrift, zoals wij dat kennen.

Raadsel opgelost

Bij een kopje thee na afloop in het Domcafé werd mij het een en ander duidelijk. Zij waren geen vluchtelingen, wat ik eerst, bevooroordeeld als ik was, veronderstelde.

Het waren moeder en dochter, Dina en Mireille. Zij was het die de thee bestelde en betaalde voor ons drieën. Zij was 1,5 jaar geleden naar ons land gekomen, logeerde eerst bij een oom en tante in IJsselstein, had werk gevonden bij Hellofresh en ook woonruimte in Nieuwegein.

Haar moeder was voor een weekje vakantie bij haar te gast en zou een paar dagen later terugkeren naar Moldavië. Zoals haar broer, na een paar jaar gewerkt te hebben in Denemarken, weer was teruggekeerd naar het thuisland. Daar wonen 3,5 miljoen mensen, in het armste land van Europa. Begrijpelijk dat veel jongelui er wegtrekken en oude mensen in grote armoe achterblijven.

In 1991, zo vertelde Mireille, is de voormalige Sovjet Republiek Moldavië, zelfstandig geworden en is ook het Cyrillisch schrift vervangen door het Latijnse. Zij spreken nl. geen Slavische, maar een Latijnse taal, verwant aan het Roemeens. Vandaar.

Bewondering voor Jamala

Op zondagavond 1 mei, was in College Tour de Oekraïense zangeres, Jamala, de gast van Twan Huys. Zij won in 2016 het Europese Songfestival en maakte nu een benefiettournee om geld in te zamelen voor haar land in oorlog. Al 90 miljoen euro had zij daarmee opgehaald. Haar man was intussen thuis om zijn land te verdedigen, haar twee zoontjes in Istanbul bij haar zus.

Nee, mijn gasten hadden het tv-programma niet gezien, maar kenden Jamala wel en bewonderden haar ook, om haar stem, haar optreden, haar strijdbaarheid.

Gerelateerd