Wat moet een vrijzinnige nou met Pasen?
Geschreven door Jaap MarinusTwaalf mannen liggen aan tafel met Jezus. Allen speelden een eigen en unieke rol in de jaren die verstreken. En nu is het donker, de nacht in aankomst. Eén van de aanwezigen heeft zijn meester al verraden. Satan nam bezit van hem en voor een vergoeding sluit Judas de deal om Jezus uit te leveren aan de hogepriesters en tempelwachters.
Als Jezus het brood heeft gebroken en de wijn heeft rondgedeeld, maakt hij dit metafoor voor zijn lichaam en bloed. Hij zal sterven, maar er is ook iemand die hem zal verraden. Discussies aan tafel ontstaan wie de verrader is, maar ook wie de belangrijkste van Jezus’ volgers is. Een belachelijke discussie, vindt Jezus. En Simon Petrus zal binnenkort zeggen dat hij Jezus niet kent. Onzin, zegt hij op deze beschuldiging.
Gekruisigd en weer opgestaan: Pasen
Judas verraadt Jezus met een kus en zo wordt Jezus gearresteerd. Eenmaal bij Pilatus kan deze geen fouten vinden om Jezus te veroordelen en wast Pilatus zijn handen. Jezus wordt naar Herodes gestuurd, maar ook die vindt geen redenen om hem ter dood te veroordelen. Omdat de massa blijft schreeuwen dat Jezus gekruisigd moet worden, wordt er een moordenaar vrijgelaten en Jezus alsnog ter dood veroordeeld.
Jezus wordt gekruisigd en dan wordt het donker en is het stil. Op deze stille zaterdag wordt de sabbat in ere gehouden en op de zondag, de eerste dag van de week, komen vrouwen bij het graf van Jezus, maar vinden een leeg graf. Twee mannen in stralende gewaden stellen de vrouwen een retorische vraag: waarom zoeken jullie de levende bij de doden? Jezus is opgestaan. Pasen.
En nu?
Het verhaal van Witte Donderdag tot en met Pasen in vier alinea’s. Het doet geen recht aan het ontroerende verhaal en eigenlijk kan het verhaal ook niet helemaal zonder alles wat er daarvoor is gebeurd. Mijn advies: lees het de komende week eens rustig door en let op de details. Begin desnoods bij Lucas 22.
En wat vrijzinnigen er dan mee moeten?
Lees het in ieder geval niet als geschiedenis, daarmee doe je het verhaal tekort. Nee, als je leest, probeer dan eens te kijken met wie jij jezelf het meest identificeert. Ben jij het die iemand iets heeft aangedaan wat je jezelf niet kunt vergeven? Voel je jezelf als die moordenaar voor wie Jezus in de plaats moest komen? Of ben je meer een Pilatus en was je je handen in onschuld?
Heel veel lagen
En zo zou je wat mij betreft een van de evangeliën (Mattheus, Marcus, Lucas of Johannes) kunnen lezen en proberen de karaktertrekken van de spelers te herkennen. Aan het eind van het verhaal springt er misschien wel iemand uit waar jij het meeste op lijkt. De ongelovige Thomas misschien wel: eerst zien, dan geloven. Of heb je tranen van blijdschap zoals Maria, die nog niet kan geloven dat haar zoon nog leeft.
Misschien mag je het nog op een heel andere manier lezen en zijn alle figuren in dit verhaal eigenschappen van één mens, zitten ze in ons allemaal: de twijfelaar, de mondige, de arrogante, de schuldige, de onschuldige. En dan zul je ook zien, dat als je dit verhaal volgend jaar weer leest, er heel andere delen van jezelf aan het licht komen. Dát is de magie van dit verhaal en dat is waarom het ons geen enkele moeite kost dit ieder jaar opnieuw te beleven en herbeleven.