Het opzoeken van de leegte
Geschreven door Fons Klaase
In de stilte van het klooster
Al jarenlang heb ik een hang naar het kloosterleven en het monnikendom. Meerdere malen in mijn leven bezocht ik een klooster voor een retraite van 4 of 5 dagen. Zo ook eind oktober 2019. Dan breng ik een vierdaags bezoek aan de St. Willibrords abdij in Doetinchem, een Benedictijns klooster. Deze keer ga ik met een speciale reden. Ik lig namelijk al een tijdje in de knoop met mezelf. Hopelijk lukt het mij om in de stilte van het klooster in ieder geval een begin te maken met het ontwarren van deze knoop.
Aanzet tot zelfonderzoek
In hoeverre kan ik het hier met mezelf uithouden? Dit is een belangrijke vraag. Ik neem bewust heel weinig spullen mee om mijzelf bezig te houden, te vermaken, af te leiden. Nauwelijks leeswerk, geen muziek, geen mobiel, geen computer. Dit alles natuurlijk wel op gevaar af me te gaan vervelen. En dat gebeurt dan ook! Maar juist die verveling, die leegte blijkt achteraf heel heilzaam te zijn. Een beetje verveeld rondscharrelend in een boekenkast van het gastenverblijf kom ik het boek God ervaren van Anselm Grün tegen. Dit boek helpt mij op dat moment enorm! Mede door dit boek ontdek ik de eerste aanzetten tot een grondig zelfonderzoek dat niet alleen psychologisch, maar vooral ook moreel-ethisch van aard is. (Ik hoop daar in de nabije toekomst iets meer over te kunnen zeggen.)
De leegte die een volheid wordt
Later, als ik weer thuis ben, ontdek ik in het boek ‘Wijsheid uit de abdijen’ een tekst die over de leegte gaat. Een leegte die een volheid zou kunnen worden.
De verloren momenten van de dag (of sommige verloren dagen in een bepaalde week) zijn in werkelijkheid ‘de ogenblikken’ van God. Ze zijn de tijd die God voor zich vrijmaakt en reserveert, al kunnen wij weigeren zijn aanbod te zien en vluchten in artificiële vormen van drukte, om geen ‘leegte’ in ons te voelen. Een leegte die in werkelijkheid een volheid geworden zou kunnen zijn. Wat de stille sfeer van een abdij betekent voor een monnik, dat betekenen de ongevulde momenten voor de actieve mens in de drukte van de wereld. (Maria ter Steeg, Wijsheid uit de abdijen, Lannoo, 2004, p.304)
