16 september 2021

Zo krijg je een stampensvolle kerk (letterlijk en figuurlijk)

Geschreven door Jaap Marinus

In drie dagen tijd zag ik de drie predikanten van de Geertekerk twee keer gelijktijdig in dezelfde ruimte. Dat is op meerdere fronten bijzonder. Allereerst is het natuurlijk een zegen dat er ruimte is voor drie dominees om de gemeenschap te dienen. Ten tweede staan remonstrantse voorgangers er niet om bekend dat ze elkaars diensten geregeld bezoeken. Twee of drie geestelijken gelijktijdig in dezelfde ruimte is dus eerder uitzondering dan regel. Ten derde – en meteen het mooiste punt – waren de drie zielenhoeders twee keer aanwezig in een bomvolle kerk, terwijl er de eerste keer toch aanzienlijk minder mensen waren dan de tweede keer. Dat klinkt tegenstrijdig, maar is het niet.

Toen ik als zogenoemd vernieuwingspredikant begon in april vorig jaar, werd mij al vrij snel duidelijk dat er zeer gemengde verwachtingen waren van een vernieuwer. Van studentenwerk tot (oude) pijn verzachten, van wegwezen tot evangeliseren in de binnenstad. Reden genoeg om zorgvuldig met de kerkenraad in conclaaf te gaan wat precies mijn opdracht zou worden en op welke manier we dat samen vorm zouden kunnen geven.

Meer mensen in de Geertekerk

Mijn liefde voor de kerk heb ik nooit onder stoelen of banken geschoven. Daarom hebben we samen geconcludeerd dat ik met één been in de kerk zou staan en met één been buiten de kerk. Dat betekent dat ik netwerk, rondkijk, af en toe een podcast maak, online en offline zichtbaar ben als vernieuwingspredikant verbonden met de Geertekerk en probeer samenwerkingen te zoeken. Tegelijkertijd betekent dat ook dat ik geregeld in de kerk ben en samen met Geertekerkers activiteiten organiseer en bezoek.

Harde SMART-doelstellingen zijn in dit vakgebied lastig te maken. Daarom hebben de kerkenraad en ik een vrij open doelstelling geformuleerd, namelijk: meer mensen in de kerk. Niet om grotere aantallen te behalen, met cijfers te kunnen pronken of minderwaardig te kijken naar kleinere gemeenschappen, maar omdat een bruisende gemeenschap (wat de Geertekerk is!) aantrekkingskracht heeft. Omdat een levende gemeenschap misschien wel onze opdracht is. Omdat wanneer er heel vaak (niet per se veel) mensen in de kerk aanwezig zijn, de deur vaak open kan staan voor Utrechters die behoefte hebben om zomaar binnen te lopen, een kaarsje aan te steken of gewoon even te zitten of verhaal te doen. Misschien betekent meer mensen in de kerk wel gehoor geven aan de opdracht naar onze naaste om te zien.

Volle kerk, niet zo volle kerk

Tsja, wat is vol? Wat is veel? Subjectieve begrippen. Op donderdagavond 9 september was ik in de kerk voor een ontmoeting tussen de drie predikanten en de Jonge Geertekerkers: een groep 30-plussers die geregeld naar vieringen en/of activiteiten komt. Een bijzondere avond waarin bijna twintig jonge mensen een kop koffie of thee dronken en daarna met een pilsje of glas wijn lekker ouderwets in een kring gingen zitten. Iedereen vertelde kort wat hem of haar zo aantrok in de kerk. Ik vond het ontroerend om te horen hoeveel deze mensen met elkaar gemeen hebben als het gaat om redenen de kerk te bezoeken. Des te meer omdat velen elkaar al lange tijd niet meer fysiek hadden gezien.

Mijn gevoel zei me die avond dat de drie dominees, waarvan twee kersvers, geweldig gekozen (of geroepen?) zijn om ook deze jongere generaties te bedienen en te inspireren. De Geertekerk mag zichzelf gelukkig prijzen met zo’n grote groep jonge mensen die op deze donderdagavond de kerkzaal wisten te vullen, met nog geen twintig mensen dus. Voor een volle kerk heb je blijkbaar niet veel mensen nodig.

Covid met precisiewerk vermeden

In deze tijd spreken over een bomvolle kerk blijft wat ongemakkelijk, maar op zondagmiddag 12 september was de intrededienst van de twee nieuwe predikanten: Claartje Kruijff en Lense Lijzen. Een bijzondere viering, waarin werd gelachen en gezongen, gepreekt en gebeden. Opgave voor de dienst was verplicht en ik weet uit betrouwbare bron dat er mensen zijn teleurgesteld omdat de kerk naar coronamaatstaven vol zat. Op de millimeter nauwkeurig is de 1,5 meter gewaarborgd tussen huishoudens. Een knap staaltje werk als je het mij vraagt. Het resultaat van zoveel mensen bij elkaar: gelach was aanstekelijker, gezang indrukwekkender en het gevoel twee predikanten als gemeente te verwelkomen zeer bijzonder.

Meer mensen in de kerk. Het is gelukt. Niet mijn verdienste. Ook niet iets om mee te pochen. Ook geen doel op zich en ook geen zieltjeswinnerij. Wel gun ik meer mensen de bijzondere ruimte die de kerkzaal van de Geertekerk is (voor meerdere Jonge Geertekerkers een reden om naar de kerk te komen), de goede en leuke activiteiten die de programmacommissie ieder jaar weer bedenkt, de professionele muziek die hier van grote waarde is, de mooie mensen en vrijwilligers die zoveel mogelijk maken en drie heel verschillende, maar zeer bekwame zorgers voor de ziel: Claartje en Lense, van harte welkom in deze prachtige gemeente. Utrecht has it all!

Over Jaap Marinus

Jaap Marinus

Jaap is predikant in de Parkstraatgemeente Arnhem en Inspirator bij Vrijzinnig Lunteren. 

Gerelateerd