Het seizoen van je leven

Herfst

In deze herfsttijd staan we stil bij hen die ons zijn ontvallen. Overal zijn gedenkdagen georganiseerd, in rouwcentra, ziekenhuizen en kerken. Onwillekeurig kom je dan, als het meezit, ook iets dichterbij het besef van eigen sterfelijkheid.

Misschien voor sommigen een lugubere gedachte, maar toch wel reëel, de gedachte dringt zich soms aan me op, als ik betrokken ben bij een uitvaart of gedenkmoment, dat alle aanwezigen zonder uitzondering, ieder op zijn beurt, in een kist komen te liggen op een dag, met hun dierbaren eromheen. Of dat hun naam genoemd zal worden in een kring van verbondenen.

Iemand vertelde hoe de diagnose van een langzaam voortschrijdende ziekte haar leven ingrijpend had veranderd. Ze was altijd heel doelgericht geweest en ambitieus, steeds bezig met de volgende stap in haar loopbaan. Die doelgerichtheid had haar veel gebracht, maar het was ook, zei ze, een doodlopende weg, waarbij haar blik te gefocust was, te nauw.

Wissel

Nu ze de eerste klappen verwerkt heeft, ziet haar levenspad er geheel anders uit. Er is een wissel omgezet. Ze heeft enerzijds niet nagelaten om alles te doen wat in haar vermogen lag om een optimale behandeling voor haar ziekte verkrijgen. Anderzijds is haar levensperspectief totaal anders geworden. De nauwe blik is verruimd. Ze is open gegaan voor wat deze dag haar kan brengen, voor wat er nu te zien is, voor wie er nu op haar pad komt, voor onverwachte ontmoetingen. En als ik haar hoor vertellen zie ik een open blik en proef ik een mildheid en een warmte naast de pijn van het ziek zijn. Ze heeft het gebied betreden wat in Mattheus 6:24-34 zo mooi is beschreven.

Vleugje

Moeten we dan eerst ziek worden, denk ik dan, om zo in het leven te gaan staan? Misschien wel, moet iets ons doen opschrikken uit ‘de macht der gewoonte’ en het vertrouwde, maar misplaatste gevoel dat alles blijft zoals het was. Misschien is een vleugje van het besef ook zelf voorbij te gaan al voldoende om het leven een andere smaak te geven. Zoals een beetje zout al voldoende is om de smaak van ons voedsel diepgaand te veranderen.

Een chinees gedicht zegt het zo:

‘De bloemen in de lente – de maan in de herfst
de koele bries in de zomer – de sneeuw in de winter
wanneer nutteloze dingen de geest niet benevelen
is dít moment het seizoen van je leven!’