Een ruimte die ontsluit……..??

Op zondag 16 oktober mocht ik een “feestrede” houden bij de heropening van de Geertekerk. Ná de ingrijpende verbouwing van de afgelopen maanden.

Gelukkig kreeg ik hulp van de heer E.A. Canneman, de architect die ooit na WOII de Geertekerk heeft gerestaureerd. Hoewel al in 1987 overleden was hij bereid – in de geest – aanwezig te zijn. Hij was vereerd dat zijn naam in de Cannemanfoyer voortleeft. Ook aanwezig was Vrouwe Gertrudis, naar wie de Geertekerk is vernoemd. We mochten gewoon Geertrui zeggen. Zij woont achter het luikje in het koor (ga maar eens kijken – het staat altijd half-open!).

Zowel Canneman als Geertrui waren blij met de verbouwing. De ruimte is beter “ontsloten” zeiden zij…… Maar kan dat wel, vroeg ik me af: een ruimte die ontsluit?

Afsluiten

Een ruimte moet in de eerste plaats goed afsluiten, net als in je huis: je moet er veilig kunnen zijn; weg van vocht en weg van tocht; je moet er jezelf kunnen zijn. Je moet er goed je jas op kunnen hangen en niet je plas hoeven op te houden. En wat dat betreft is de kerk aanzienlijk verbeterd! Ruime garderobe, royale toiletten, goede tochtdeur (Geertrui hoeft niet meer op de tocht te zitten).

Aansluiten

Een ruimte moet ook gastvrij blijven – open voor iedereen die zoekt om zichzelf te zijn. Een ruimte die aansluit bij behoeftes en bij de nieuwsgierigheid van mensen. En daarbij gaat het niet alleen om de vrienden en leden van de Geertekerk. Voor de meeste (!) bezoekers is het niet alleen een ruimte voor woorden, maar vooral voor muziek. Een ruimte waar ook gedanst en gezongen kan worden. Een ruimte voor ontmoetingen. De gidsen van Kerken Kijken Utrecht hebben daar ervaring mee: de onverwachte persoonlijke gesprekken met passanten. Met de Geertekerk bieden we een rijke ketting aan mogelijkheden die aansluiten bij uiteenlopende verlangens….

Insluiten: niet buitensluiten

Een kerkgebouw moet vooral een ruimte zijn die mensen insluit, waar je kunt zijn wie je bent. Van welke achtergrond ook. Waar godsdienst niet een systeem is dat dwang uitoefent. Niet een ideologie die anderen buitensluit. Een ruimte waar ook de cultuur een plek heeft. Waar niet alleen de (avondmaals)tafel centraal staat, of de Bijbel, maar waar ook de piano, de muziek, het zingen mogen klinken – voor een ieder die wil genieten van de prachtige akoestiek…. In een ruimte waar zowel Apollo (ja, hoog geplaatst op het orgel), als het Griekse kruis (mozaïek in het koor) hun plek hebben.

Ontsluiten

Voor mij is het belangrijkste om de Geertekerk te kunnen ervaren als een ruimte die op je inwerkt. Vanaf de ingang, én vanuit de nu zo mooi ontsloten zijbeuken: alles is gericht op de lichtval in het koor.  Het licht breekt de ruimte open.

In godsdienstige zin kan dit licht dan symbool staan voor God, als een ver en lichtend baken – over tijd en plaats heen.

Maar ook in niet-religieuze zin kan het samenspel van licht en ruimte, van ontmoeting of schoonheid van muziek, ontroering bieden. Je ontsloten weten – ook al is het maar even – uit de begrenzing van je zijn.