30 maart 2022

Over bomen, knopen, zenuwen, het heelal, een schepper (of niet?)

Geschreven door Jan van Aller
Actueel Jan van Aller Over bomen, knopen, zenuwen, het heelal, een schepper (of niet?)

Het was zo’n kraakheldere winterochtend. Het mooie van de landgoederen Beerschoten en Houdringe is, dat er flink wat bomen helemaal solo staan. Daardoor kunnen ze alle kanten uitgroeien, en zie je, zoals op dit soort mooie momenten, prachtig die verfijnde structuur van steeds dunner wordende takken en twijgjes. Enerzijds niet echt helemaal symmetrisch, maar van een afstand bekeken toch wel weer in een grote samenhang. Oneerbiedig gezegd: een soort reuze- scheerkwast.

Structuren ontdekken

Wat ik zo bijzonder vind, is dat je deze structuur op allerlei schalen in de natuur aantreft. De nerven in een blad bijvoorbeeld. Maar ook: het ragfijne systeem van aders en bloedvaatjes dat zich rondom en door onze longen slingert. Of ons zenuwstelsel, met zijn eindeloze vertakkingen en knopen.

En in het groot: Laatst stond in de krant een bericht dat je deze structuur ook op de mega-schaal van het heelal tegenkomt: Zoals je weet (of niet, geeft niet), is onze zon een ster in een enorm groot zonnestelsel, met daarin honderden miljarden sterren. De bekende Melkweg. En van die sterrenstelsels zijn er ook weer vele miljarden. Wees dus niet al te zeer onder de indruk, of misschien juist wel, als je leest dat een ruimtesonde een ‘verre’ planeet heeft bereikt….. Wat blijkt, is dat al die sterrenstelsels óók weer onderling diezelfde draad- en knoopstructuur vormen als je ziet bij onze bloedvaten, of bladnerven. Of de vertakkingen van een oude boom op Beerschoten.

Toeval of een schepper aan het werk?

En – onder het politie-motto één getuige is géén getuige – voor méérdere structuren in de natuur geldt, dat je die op de kleinste en de grootste schaal ziet! De kleinste rimpelingtjes op de golven in een plas water hebben precies dezelfde structuur als de uitgestrekte zandheuvels in de grote woestijnen als de Gobi en de Sahara.

Of denk aan de een atoomkern: een voornamelijk lege ruimte, waarin kleine deeltjes rondom een kern bewegen, gevangen in een krachtenveld van aantrekking en afstoting: precies zo cirkelen de planeten (wijzelf incluis) in een voornamelijk lege ruimte, rondom de zon. Kent u nog een voorbeeld van dat verschijnsel? Ik ben er benieuwd naar!

Misschien kunnen we dan ook een boom opzetten over de oude vraag: is dat allemaal toeval en moet je er niets hogers of diepers achter zoeken? Of zijn dat soort repeterende structuren een stille hint voor ons, dat er misschien nog veel meer verbanden zijn die wij niet kennen? Of zeg je zelfs: al dat mooie en geordende, verwijst dat misschien naar een schepping of zelfs schepper…? –

Geloven begint met verwondering

Landgoed Beerschoten, De Bilt

Geloven begint met verwondering : zo wordt het ook verwoord in de belijdenis van 2006:

‘Wij beseffen en aanvaarden dat wij onze rust niet vinden
in de zekerheid van wat wij belijden,
maar in verwondering over wat ons toevalt
en geschonken wordt; dat wij onze bestemming niet vinden in onverschilligheid en hebzucht,
maar in wakkerheid en verbondenheid met al wat leeft;
dat ons bestaan niet voltooid wordt door wie we zijn en wat we hebben,
maar door wat oneindig groter is dan wij kunnen bevatten’. 

Gerelateerd