Lex dura sed lex?

Aan het einde van de avond appte mijn broer mij: ‘Weer dreigen drie kinderen uitgezet te worden. Omdat er nog steeds geen oplossing is voor 400 gewortelde kinderen moeten we lawaai maken voor Hayarpi, Warduhi en Seyran. Mail @markharbers en vraag hem: zet ze niet uit en regel dat kinderpardon! #zezijnalthuis’. Ik appte : ‘Ik sta hier nogal neutraal in’. Hij reageerde: ‘Grensgeval?’ Voordat we het wisten raakten we verzeild in een emotioneel/politieke discussie.

De nieuwe ‘zaak’ viel te verwachten, nadat staatssecretaris Harbers onlangs op het allerlaatste moment Lili en Howick alsnog een verblijfsvergunning gaf. Want waarin verschilt de situatie van de kennelijk 400 andere kinderen met die van deze twee Armeense kinderen? Waarschijnlijk nauwelijks of niet. De discussie tussen mijn broer en mij ging er niet over dat hun situatie net zo schrijnend is en dat kinderen nooit de dupe mogen worden van procedures. Iedereen zal een kind dat al zo lang in ons land geworteld het allerbeste gunnen.

De harde wet of compassie?

Tegelijk snap ik zelf goed hoe moeilijk de afweging is. In onze parlementaire democratie is vastgelegd waaraan een vluchteling moet voldoen om een verblijfsvergunning te krijgen. Dat hebben we met elkaar (via de gekozen volksvertegenwoordiging) zo afgesproken en niet over één nacht ijs. Het is dan wel zo eerlijk om de wet en de regels voor iedere belanghebbende dezelfde werking te laten hebben. Er is een uitgebreide rechterlijke toetsing mogelijk inclusief beroep voor mensen die het niet eens zijn met een genomen besluit. En uiteindelijk kan de staatssecretaris in individuele gevallen besluiten een definitief afgewezen vergunning alsnog te verlenen. Zo ging het dus bij Lili en Howick.

In 2012 besloot de Tweede Kamer tot een zogenoemd kinderpardon, bedoeld voor kinderen en minderjarigen zonder verblijfsvergunning die langer dan vijf jaar in ons land woonden. Dat leverde ruim 3.000 aanvragen op, waarvan er de helft is ingewilligd. Nu is het zes jaar later en is er regelmatig nieuwe druk, vaak via (sociale) media. Mijn broer en ik stelden aan het eind van onze app-discussie (die natuurlijk mondeling had moeten zijn) vast dat het de kernvraag is hoe je omgaat met die kinderen of mensen die volgens ons rechtssysteem geen recht hebben op een verblijfsvergunning. Gewoon de ‘400’ een vergunning geven? Van geval tot geval bekijken? En hoe zit het dan met kinderen die qua situatie tegen deze 400 ‘aanschurken’? We benijden parlement en staatssecretaris niet.

Lex dura sed lex gaf ik dit stukje als titel, de wet is hard maar zij is de wet. Maar nu ben ik aan het einde van dit stukje gekomen en heb ik er toch een vraagteken achter gezet