5 oktober 2021

Elias Canneman

Geschreven door Stien Hoogerbrugge
Remonstranten Canneman - scheidingswand Elias Canneman

Bezoekers van de Geertekerk zien in de hal bij de entree van één van de ruimtes (de ‘koffiekamer’) een bordje hangen: Cannemanfoyer. Wie was hij, deze Canneman ? Hier een persoonlijke herinnering.

Elias en Liesbeth Canneman (wikimedia)

Toen ik in de eredienst in de Geertekerk in november 1985, bij de bestemming van de bloemen zijn naam hoorde noemen, Canneman, stak ik meteen mijn hand ophoog. Dit was mijn kans. Ook al was hij ernstig ziek en had hij onlangs zijn vrouw Liesbeth verloren, toch zou ik misschien nog met hem kunnen spreken over de Geertekerk.

Architect van de restauratie van de Geertekerk

Ik fietste die zondagmiddag naar Nieuwegein en trof hem daar aan in het toen nieuwe Antonius Ziekenhuis. Hij sliep, was ver heen. Ik zat een tijdje naast zijn bed en wachtte tot hij zijn ogen zou openen. Dat deed hij tenslotte toen ik zei: “Ik kom uit de Geertekerk om u een bloemengroet vanuit de Geertekerk te brengen”. Hij ontwaakte, kwam wat overeind en vroeg belangstellend: “Hoe is het met de muren?” Hij had indertijd, 1954-1956, als architect werkzaam bij de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, de wederopbouw van de Geertekerk geleid. De ruïne was door de remonstranten aangekocht en werd in twee jaar volgens oude prenten en schilderijen weer herbouwd. Tot sloop was al in 1930 besloten door de Ned. Herv. kerk en een woningbouwplan lag al klaar. Iedereen was blij, ook de gemeentelijke overheid, dat de kerk, een van de vier oude parochiekerken, behouden bleef. Ook Anton Geesink heeft als bouwvakker hieraan meegewerkt.

Op de kop getikt

Jaap de Haan, organist

Die muren? Ja, die hadden jarenlang staan inregenen omdat het dak gesloopt was. De bomen groeiden in het koor. Het vocht kwam regelmatig als zwarte vlekken naar buiten. Een zorg dus, nog steeds. “Ja, en dat orgeltje, wordt dat nog bespeeld? Ik trof het ooit aan in Den Haag, en vond het zo mooi dat ik het kocht voor de Geertekerk”. “Jawel, dat Onderhorst kabinetorgel wordt wekelijks bespeeld door Jaap de Haan. Hij kan niet meer de trap op naar het grote Strümphlerorgel. Wel kan hij de afstand van de voorste rij naar het orgel vlakbij het doopvont overbruggen. En, eenmaal op het bankje beland, het mooie instrument wonderschoon bespelen”.

Gebouwd op palen

“U hebt ook mijn ouderlijk huis ontworpen”, zei ik hem. “Dat moeilijke doktershuis in Berkel, voor Iet en Piet? Wordt dat nog steeds gebruikt?”. Dat kon ik gelukkig bevestigen. Gebouwd werd het op 110 palen, volledig onderkelderd om niet in de slappe veenbodem van de polder weg te zakken. Goed gefundeerd. Het was zijn eerste en ook zijn laatste civiele opdracht als architect. Daarna is hij in de monumentenzorg terecht gekomen en heeft daar zijn sporen verdiend. Op kasteel Walenburg woonde hij later met zijn vrouw, zij was tuinarchitect. U weet nu waarom de Noorderbeuk, na de ingrijpende restauratie, Cannemanfoyer genoemd wordt. Ere wie ere toekomt.

Gerelateerd