Is het kunst of kan het weg?
Geschreven door Maarten van der Bijl
Op verschillende plekken langs het Zandpad staan opeens fietsen. Overduidelijk uit de Vecht gevist.
Ze staan daar als belichaming van de vraag (die ik mij ook weleens in expositieruimten of starend in de koelkast heb gesteld): is het kunst of kan het weg? Antwoord: éérst moest het weg – gezaaid in vergankelijkheid zoals dat bijbels heet – en nu is het kunst.
Buber
De dagen erna fiets ik toevallig vaak naar de stad en de expositie blijft me bezighouden. Ik moet steeds aan een citaat van de joodse godsdienstfilosoof Martin Buber denken:
Ja, es ist das beladenste aller Menschenworte. Keins ist so besudelt, so zerfetzt worden. (…) Wir können das Wort „Gott“ nicht reinwaschen, und wir können es nicht ganzmachen; aber wir können es, befleckt und zerfetzt wie es ist, vom Boden erheben und aufrichten über einer Stunde großer Sorge.
Elke keer is er wel iets veranderd. Het aantal fietsen is weer wat gedaald, of de regen spoelde ze schoner – niet mooier. Wie heeft ze opgevist en daar achtergelaten? Waarom?
Weesfiets
De gemeente waarschijnlijk niet, blijkt een keer daarna: de fietsen zijn voorzien van een blauw label, bekend bij de Utrechters. Strekking: u mag hier niet zo lang stallen, hoor. Keurig volgens het schema opruimactie weesfietsen. “De verwijderde fietsen gaan naar het Gemeentelijk fietsendepot. Daar bewaren we de fietsen nog enkele weken”.
Wie een Nederlands versje maakte van de tekst van Buber weet ik niet, maar dat gaat zo:
Ik raap het woordje “God” van de grond,
besmeurd en vertrapt.
Ik raap het woordje “God” van de grond
en hef het op
hoog boven een uur van grote zorg.
Inmiddels zijn de fietsen weer verdwenen.
