De legpuzzel

In mijn werk als geestelijk verzorger kom ik veel verschillende mensen tegen. Vaak ouderen. Sommigen blijven je bij vanwege hun eigenzinnigheid en levenslust zoals mevrouw N.

Achterin de 80 is ze. Ze valt op met haar knalrode vest, gelakte nagels en mooi opgemaakte ogen en voldoet totaal niet aan het beeld van een oude vrouw. Ze zit als een diva in haar stoel – met ingezwachtelde benen – en kijkt mij zowel nieuwsgierig als wat achterdochtig aan.

Zelf heeft ze niet om een gesprek met mij gevraagd, maar de verpleging schat in dat ze behoefte heeft om haar levensverhaal te vertellen. Met die kanttekening dat ik het niet met haar over de dood moet hebben. Haar terminale diagnose is taboe.

Na aanvankelijk wat aftasten over en weer vertelt ze me over haar leven. En ik ben onder de indruk van haar levendige geest.  Binnen de kortste keren wisselen we recepten uit uit de Joodse keuken. En vertelt ze me als vanzelf over haar diagnose. Ze wil vooral geen medelijdende blikken.

Legpuzzel als medicijn

Toen ze het te horen kreeg, bedacht ze dat ze iets nodig had om haar zinnen te verzetten in plaats van weg te zakken in somberte. En ze kocht de moeilijkste legpuzzel die ze maar kon vinden. Drie dagen en deels nachten was ze er mee bezig. Het hielp haar om haar geest tot rust te brengen. Ze kon weer verder met haar leven, hoe lang het ook zou zijn.

“Wat een vondst” dacht ik, “als je dat kunt, zó je geest richten op iets anders”. Hoe bedenk je het om na zo’n uitslag een legpuzzel voor je zelf te gaan kopen?!

Ik herinner me opeens de van Haasteren puzzel waar ik met mijn gezin in opging tijdens een vakantie op de Wadden. Ja, het was een verslavende en bijna meditatieve ervaring.

Al googelend vond ik dat er onderzoek is gedaan naar het effect van het maken van een legpuzzel. Je gebruikt  zowel de linker – als de rechter hersenhelft: het samengaan van de analytische en de creatieve kant zorgt weer voor vindingrijkheid. Ook komt de stof “dopamine” vrij die zorgt voor een geluksgevoel.  Tot slot brengt puzzelen simpelweg ontspanning en brengt het de geest tot rust. Precies waar deze vrouw behoefte aan had.

Ik vraag me af of ik me in de voorjaarsvakantie weer aan een legpuzzel ga wagen of dat wordfeud en kwartetten me genoeg zijn.