Beeldenstorm

Woensdag 12 maart 2025. De hydraulische drilboor beukt in het asfalt in Washington D.C. Een continue rakketakketakketak klinkt hard door de straat. De bouwvakkers dragen een bouwhelm en een koptelefoon als geluidbeschermer om dit harde geluid het hoofd te kunnen bieden. Verder dragen ze een rode hoodie, capuchon omhoog want het is nog vroeg in de ochtend en dus koud. Als je naar de hydraulische boor kijkt, lijkt het alsof hij stil staat. Het is aan de stofwolkjes die vrijkomen langs de randen van de boor, dat je kunt zien dat de boor beweegt. En het is natuurlijk te zien aan de asfaltbrokken die ontstaan op de plek waar de drilboor zich met felheid op het asfalt heeft gestort en die door bouwvakkers verzameld worden op een grote berg van brokstukken bestaande uit asfalt met gele beschildering.

Black lives matter

De bouwvakkers hebben een grote klus te klaren: ze moeten zo’n 300 meter asfalt van ruim 11 meter breed verwijderen. De verwachting is dat dit zo’n zes tot acht weken zal duren. De klus moet snel en goed uitgevoerd worden want de opdracht komt van de hoogste baas. Hij stond erop dat dit stuk asfalt zo snel mogelijk vervangen zou worden door nieuw asfalt. Asfalt dat niet deels geel beschilderd is, maar enkel de welbekende donkergrijze asfaltkleur heeft.

Vanaf de grond zie je als voetganger op de plekken waar de drilboor zijn werk nog niet heeft gedaan vooral gele lijnen en sierlijke curves op het asfalt geschilderd. Pas vanaf grote hoogte, het schijnt zelfs vanuit de ruimte, zie je dat deze gele beschildering letters zijn die samen drie woorden vormen: BLACK LIVES MATTER. De 16 letters die in juni 2020 binnen acht uur hun plek op straat hebben gekregen, maken onderdeel uit van de Black Lives Matter Mural die dus net geen vijf jaar stand heeft gehouden. Zestien letters, drie woorden, die miljoenen mensen kracht gaven en hoop op een betere wereld. Een wereld waarin mannen als George Floyd niet onschuldig gedood worden. Het is die hoop op een betere wereld die op die vroege ochtend van 12 maart, gelijktijdig met het asfalt, op een hardvochtige manier doorboord wordt. Letterlijk.

Beeldenstorm

Kunst die kapot wordt gemaakt vanuit ideologisch motief. Het komt vaker voor. Je zou zelfs kunnen zeggen dat de Geertekerk haar ontstaan hieraan te danken heeft als de eerste Utrechtse kerk (of één van de eerste, de bronnen verschillen hierover) die in 1566 bestormd werd door mensen die alle pracht en praal in de kerk aan gruzelementen wilden slaan en zodoende, in het katholieke Utrecht, ruimte wilden maken voor het protestantisme. Dit is echter de enige overeenkomst tussen wat in 1566 in de Geertekerk gebeurde en wat nu in Washington DC gebeurt: het vernietigen van kunst. In Utrecht was het een vorm van protest, ontstaan vanuit een gemarginaliseerde groep. In Washington is het een vorm van onderdrukking, uitgevoerd door de dominante macht. In Utrecht ging het om het toestaan van diversiteit. In Washington gaat het juist om de uitbanning hiervan. In Utrecht overwonnen de beeldenbestormers. Laten we hopen dat in Washington de beeldenbestormers aan het kortste eind zullen trekken. Want dat is het grootste verschil: op wat er in Utrecht gebeurde, hebben we geen invloed meer. Op wat er nu in Washington (en in andere vormen op vele plekken in de wereld) gebeurt, kunnen we wel invloed uitoefenen. Misschien niet rechtstreeks, maar wel indirect, door bijvoorbeeld samen met stichtingen als Amnesty International en Pax voor Vrede je stem te laten horen aanstaande zaterdag, 22 maart 2025, tijdens de landelijke Demonstratie tegen Racisme en Fascisme.

Samen kunnen we staan voor vrijheid, gelijkheid en menselijkheid.