8 augustus 2024

Veerkracht

Geschreven door Marthe de Vries
Actueel Foto: Marthe de Vries Veerkracht

Verval 

Na de inpoldering van de Markermeer in 1976 verdween langzamerhand al het waterleven: omdat er geen natuurlijke oevers meer waren en de open verbinding met zee ontbrak, sloeg er een dikke slibdeken neer op de bodem die alle leven verstikte. 

In 2016 begon een ambitieus plan: er werden vijf nieuwe eilandjes gecreëerd onder de rook van de dijk Enkhuizen-Lelystad met slib uit het meer. Deze eilandjes met natuurlijke oevers moesten als een soort zeef gaan werken: waar het slib kan neerdalen, waardoor het water helderder wordt en nieuwe biodiversiteit gestimuleerd wordt. 

Herstel 

Het blijkt een schot in de roos: terwijl de baggeraars nog druk bezig zijn met het aanleggen van de eilanden melden zich al de eerste bewoners: kluten, kleine plevieren en visdiefjes. Zij zijn de voorboden van een onvoorstelbaar herstel: in 2024 nog maar 8 jaar later, weten duizenden vogels in 140 verschillende soorten de eilanden te vinden. Er is een ongekende biodiversiteit ontstaan met 190 soorten insecten, 19 vissoorten en 170 verschillende plantensoorten. Als je op het eiland rondloopt dan barst het van het leven. 

Rust? 

Veel mensen zoeken de natuur voor de rust en de stilte, maar als je op de Markerwadden voet aan wal zet, dan is die stilte ver te zoeken. Het leven knalt je werkelijk tegemoet: het luide gekrijs van de duizenden visdiefjes en meeuwen is soms oorverdovend. Geen meditatieve stilte, zeker niet. Maar wel een heel bijzondere ervaring om daar rond te lopen: al die vogels, beesten, de prachtige bloemen en de kleine bomen die ook voorzichtig beginnen uit te groeien. 

Hoopvolle veerkracht 

Het is die enorme levenslust, die enorme veerkracht van de natuur die daar bijna tastbaar aanwezig is. Er zijn veel redenen om ons ongelooflijke zorgen te maken over onze natuur, want het gaat op zoveel plekken heel erg slecht. Maar de ervaring op de Markerwadden, het kleine wonder dat daar plaatsvindt, leert dat de natuur ook een enorme veerkracht bezit, als zij maar een beetje de ruimte krijgt, als de basisvoorzieningen goed zijn (schoon water, rust). 

Het biedt je hoop, omdat het vermogen tot herstel daar zo zichtbaar is. Maar het doet je ook realiseren, dat er echt wat moet gebeuren. Dat wij echt ruimte zullen moeten maken voor de natuur en dat wij onze eigen ruimte kleiner moeten maken. 


Op 2doc is een prachtige documentaire te zien over het ontstaan van de Marker Wadden.

Gerelateerd