Muziek als bindmiddel

Altijd muziek in mijn hoofd

‘Muziek is een drager voor mij in mijn leven. Waar ik ook ben, ik hoor altijd muziek in mijn hoofd en hart. Nu ik met jou zit te praten, hoor ik ondertussen de psalmensymfonie van Stravinsky.’ Het is zo’n maandagochtend, waarbij het mij moeite kost om op te starten en met mijn werk aan de slag te gaan. In mijn agenda zie ik dat voor de Geertebrief een interviewafspraak heb staan met een lid van de cantorij. De deadline nadert met rasse schreden. Uitstellen is geen optie meer.

Soundtrack van het leven

Zodra de telefoonverbinding is gelegd, word ik meegezogen in de woordenstroom van een gepassioneerd muziekliefhebber. Ik ga mee in een muzikale reis door de tijd. Langs Bach, Stravinsky, Brel en Shaffy. In een kleine half uur krijg ik de soundtrack van zijn leven voorgeschoteld, te beginnen met zijn zang als koorknaapje bij de Mattheus Passion. Zijn enthousiasme maakt ook het muzikale kind in mij wakker; in een flits trekken er allerlei muziekfragmenten voorbij die van grote betekenis zijn geweest in mijn leven. Muziek waar ik me aan mag laven, muziek die mij draagt en die mij zoals in dit korte gesprek met iemand verbindt.

Muzikale verbinding

De afgelopen maanden mocht ik voor Koornetwerk Nederland een podcast ontwikkelen over de pracht en kracht van samen zingen. In de tweede aflevering sta ik stil bij de vraag waarom kinderen niet meer zingen. En als ze dat wel doen, waarom we dat niet terugzien bij de koren in Nederland? Tijdens mijn fascinerende reis door het korenlandschap blijkt dat vooral de teruggelopen muziekeducatie op scholen en de leegloop van kerken grote invloed hebben op het gebrek aan samenzang. Componist Merlijn Twaalfhoven verwoordt het verlies als volgt: ‘Wat we zijn verloren is de verbinding van muziek met dagelijkse rituelen. Of met de seizoenen of tussen groepen onderling. Terwijl het ’t aller menselijkste is om je met de stem met elkaar te verbinden.’

Rituelen

De woorden van Twaalfhoven en andere sprekers prikkelen mij om na te denken over hoe ik de kracht van (samen)zang op mijn kinderen en hun leeftijdsgenoten overbreng. Dat zingen een belangrijke, emotionele uitlaatklep kan zijn. Dat samen-zingen je letterlijk over grenzen heen kan laten stappen. Dat zingen mensen samen kan brengen. Misschien toch beginnen met een junior-versie van de cantorij in de Geertekerk? Voorlopig verlies ik mijzelf nog even het prachtige ritueel bij het avondeten, waarbij mijn 1-jarige dochter het dankgebed stelstelmatig onderbreekt door haar vuistjes op elkaar te zetten en het woord ‘die’ uit te stoten. Waarna we gezamenlijk weer ‘Deze vuist op deze vuist’ inzetten. De kinderversie van We zullen Doorgaan.