ChatGPT

Onlangs kreeg ik de vraag om een artikel in te korten. Redigeren ligt me, dus ik zei volmondig ja. Het had wel wat voeten in de aarde want minstens de helft van het aantal woorden moest er uit. Maar goed, na twee ronden inkorten en enig overleg met de opdrachtgever was de klus geklaard, althans voor zover dat binnen mijn mogelijkheden lag. Nog te lang, maar in elk geval bruikbaar. Tevreden vertelde ik hierover tegen een goede vriend die me verwonderd aankeek en zei: “Waarom al die moeite. Heb je dat ChatGPT niet laten doen?”.

Vergelijken

Nee, dus. Maar ik dacht vervolgens laat ik eens kijken hoe en of dat werkt. Je hoort en leest voortdurend over AI maar ik heb zelf nooit onderzocht wat die in zijn mars heeft. Het bleek vrij eenvoudig om dezelfde opdracht als ik had uitgevoerd in te typen. Er werd gevraagd het oorspronkelijke artikel te uploaden. Wie schetst mijn verbazing dat nagenoeg op hetzelfde moment dat ik de tekst invoerde er een samenvatting verscheen die behoorlijk adequaat was. Oké, het oogde nogal puntsgewijs en de kunstmatige intelligentie beperkte het aantal woorden meer dan ik gevraagd had, maar inhoudelijk was er niet zoveel op aan te merken. Ik vond het eerlijk gezegd een klein wonder, zeker gezien de snelheid waarmee AI de actie had voltooid.

Opdracht

Het bleek verleidelijk om uit te zoeken wat er nog meer kan. Want hij (ik noem hem maar even zo) kan gedichten schrijven, teksten genereren, stijlen kopiëren, sferen oproepen, en beelden en muziek produceren. En, dacht ik, vast ook preken maken. Dus was mijn volgende opdracht om een preek te schrijven van tien minuten over Markus 4:35-41 over de storm op het meer voor een remonstrants gehoor. Ik dacht dat gaat echt niet lukken. Ogenblikkelijk verscheen de preek op het scherm. Een tekst die ik u graag zou laten lezen, ware het niet dat hier de ruimte ontbreekt. Ik zal u echter een alinea niet onthouden:

“Als remonstranten benadrukken we vaak het belang van individuele geloofsbeleving en het zoeken naar waarheid op onze eigen spirituele reis. Dit verhaal biedt ons een diepgaande les in vertrouwen en geloof. Het herinnert ons eraan dat, ondanks de onzekerheden en stormen in ons leven, we mogen rusten in de zekerheid dat God bij ons is. Het daagt ons uit om ons geloof te verdiepen en om, net als de discipelen, te groeien in ons begrip van wie Jezus is.”

Vragen

Het roept veel vragen op. Wat is de aard van dit product? Kun je je laten inspireren door woorden die kunstmatig gegenereerd zijn? Waarin zit het verschil tussen een tekst die samengesteld is door AI of voortvloeit uit de pen van een dominee? Kan er bezieling schuilen in niet door mensen gekozen woorden. Vragen te over. En dan heb ik nog niet over die ene, voor de hand liggende: heeft bij ons vanaf de kansel al eens een AI preek geklonken? En buiten dat: wie heeft deze blog eigenlijk geschreven?